Innowacje i nowe technologie to dziś główna siła napędzająca rozwój energetyki. Wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań pochodzących z różnorodnych sektorów rynku pozwala tej branży m.in. na zwiększenie konkurencyjności, uzyskiwanie dodatkowych źródeł przychodu, optymalizację kosztów czy podnoszenie jakości produktów i usług.
Raport „Innowacje dla Energetyki. Kierunki Rozwoju Innowacji Energetycznych”, wydany przez Ministerstwo Energii, jako jeden z celów wdrażania innowacji w energetyce wskazuje zwiększenie konkurencyjności polskiego sektora energii, do którego z kolei przyczyniają się m.in. stałe podnoszenie zaawansowania technologicznego czy jakości jego funkcjonowania oraz optymalizacja wykorzystania zasobów, którym on dysponuje. By osiągnąć te założenia, firmy z branży energetycznej mogą sięgać po innowacyjne technologie i ich aplikacje z różnych sektorów rynku – od IT po space-tech. – Sektor kosmiczny jest przykładem gałęzi przemysłu, dostarczającej innowacyjnych technologii, które odpowiednio zaadaptowane, mogą usprawniać pracę podmiotów z sektora energetycznego zajmujących się zarówno konwencjonalnymi, jak i niekonwencjonalnymi źródłami energii – komentuje Jędrzej Kowalewski, prezes spółki Scanway.
Setki tysięcy oszczędności dla farm wiatrowych
Jako przykład technologii tworzonych na potrzeby sektora kosmicznego, możliwych do zastosowania w energetyce, można podać systemy wizyjne i pomiary 3D, konkretniej np. laserową kontrolę stanu turbin wiatrowych. Scanway wykorzystując swoje know-how z zakresu projektowania optyki na potrzeby projektów kosmicznych, w tym budowy we współpracy
z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju polskiego satelity ScanSAT, przygotował takie aplikacje m.in. dla Zakładów H. Cegielski – Poznań S.A. Autorskie systemy pomiaru trójwymiarowego spółki pozwoliły na precyzyjne określenie ubytków i niedokładności mechanicznych w korpusach przekładni turbin wiatrowych. Zestaw skanerów 3D umożliwił zaawansowaną optymalizację procesu remontowego oraz prowadzenia prac serwisowych.
– Taka optymalizacja procesu serwisowania oznacza skrócenie przestojów
i przekłada się na konkretne liczby – w przypadku farmy wiatrowej składającej się z 50 turbin, oszczędności z niej wynikające mogą wynosić nawet do 200 tys. zł rocznie – komentuje Kowalewski. Zakłady H. Cegielski to nie jedyna firma korzystająca z rozwiązań Scanway– firma współpracowała również ze spółkami kapitałowymi PGE– Naszą ofertę dedykujemy podmiotom, które na branżę energetyczną patrzą przez pryzmat odpowiedzialności, niezawodności i innowacji. Rozwiązania Scanway prezentujemy m.in. na branżowych wydarzeniach, w tym na V Kongresie Energetycznym oraz Kongresie Nowego Przemysłu, gdzie spotkały się one z dużym zainteresowaniem – dodaje CEO wrocławskiej spółki.
Z kosmosu do polskiej energetyki
Z aplikacji technologii pochodzących z branży space-tech mogą korzystać nie tylko farmy wiatrowe. Wspominany już Scanway, pracuje nad technologią monitorowania składu węgla w kopalniach z użyciem technologii stosowanej przez NASA na Marsie. Takie rozwiązanie wsparłoby środowiska polskiej energetyki konwencjonalnej, ponieważ w sposób pośredni pozwala znacznie zmniejszyć emisję szkodliwych substancji przy produkcji energii.
Energetyce może przysłużyć się również rozwój polskich satelitów i obserwacji zdalnych. Przykładowo prace nad satelitą ScanSAT, który planowo ma znaleźć się na orbicie na przełomie 2020 i 2021 roku, doprowadziły do opracowania przez Scanway precyzyjnego, zminiaturyzowanego układu optycznego, który zamontowany na dronach może być wykorzystywany np. w detekcji wycieku gazów, monitorowaniu stanu sieci energetycznych lub kopalni odkrywkowych.
Takie wykorzystanie innowacyjnych technologii bezpośrednio wpływa na unowocześnianie się polskiego sektora energii na wielu płaszczyznach jego funkcjonowania – od pozyskiwania surowca, przez jego przesył, zarządzanie zużyciem czy też optymalizację kosztową, przekładającą się na wdrażanie konkurencyjnych modeli biznesowych w energetyce.
– Integracja branży energetycznej z branżami pozornie jej dalekimi, jak właśnie space tech, i aplikacje proponowanych przez nie innowacji przyczyniają się do zwiększenia efektywności procesu wytwarzania i wykorzystania energii – komentuje Jędrzej Kowalewski. Mogą się też przyczynić do niezakłóconego funkcjonowania systemu energetycznego, co w skali makro może przekładać się na podnoszenie bezpieczeństwa energetycznego, jakości oferty całej branży oraz jej konkurencyjności.
Innowacje tak, ale skąd?
Źródłem innowacji dla branży energetycznej mogą być rozwiązania tworzone przez firmy działające w różnej skali i w różnych sektorach rynku, choć najwięksi gracze
z sektora szczególną uwagę przywiązują do startupów. Przykładowo w ramach grupy PGE powołany został PGE Ventures, fundusz Venture Capital, którego celem jest inwestowanie w start-upy, z kolei PGNIG utworzyło inkubator technologiczny InnVento wspierający rozwój
startupów z branży energetycznej oraz poszukiwanie nowych technologicznych rozwiązań dla branży. Innym przykładem jest powstanie spółki-córki Energa – firmy Enspiron, która działa w obszarze tworzenia rozwiązań dla nowoczesnej energetyki.
Szczególne znaczenie dla przepływu technologii między różnymi sektorami przemysłu ma ich otwartość na nowe rozwiązania, nawet jeśli nie mają one między nimi przełożenia 1:1, a wymagają odpowiedniego zaadaptowania i przygotowania indywidualnych ich aplikacji. – W naszym przypadku i technologii związanych z sektorem kosmicznym się to sprawdza – czerpiąc z know-how ze zrealizowanych projektów przekładamy rozwiązania „kosmiczne” na potrzeby przemysłu, w tym energetycznego – podsumowuje Jędrzej Kowalewski. Przykłady te pokazują, że wykorzystanie innowacji i nowych technologii w energetyce to szeroki obszar, który rokuje na jej dalszy dynamiczny rozwój.
Źródło: SCANWAY