Odpowiednio dobrane oleje (ciecze hydrauliczne) są nieodzownym elementem instalacji hydraulicznych. Nowoczesne ciecze typu to substancje dedykowane, które dobiera się pod kątem konkretnej aplikacji.
Wszystkie ciecze hydrauliczne łączy jeden wspólny mianownik w postaci dobrych parametrów lepkościowo-temperaturowych czy neutralności w odniesieniu do materiałów wykonania przewodów uszczelnień (tworzywa sztuczne) oraz materiałów żelaznych i nieżelaznych. Istotną rolę odgrywa również odporność na starzenie w instalacjach zamkniętych.
Ciecze bardzo często są koncentratami emulgującymi, z których wytwarza się emulsje olejowo-wodne. Koncentraty zawierają wodę, węglowodory syntetyczne oraz substancje przeciwwapienne.
Nie można zapomnieć o wysokim poziomie ochrony przed ścieraniem również w skrajnych warunkach otoczenia – obecność wody, wysokie i niskie temperatury, zapylenie itp. Ważna jest bardzo dobra filtrowalność podczas całej eksploatacji, co nabiera szczególnego znaczenia w kontekście czystości układu hydraulicznego. Specjalne dodatki powodują szybkie oddzielanie dużej ilości wody bez powstawania piany.
Skrajne temperatury i zmienne warunki otoczenia
W praktyce przemysłowej odpowiednie oleje dobiera się do maszyn, które pracują w zmiennych warunkach środowiskowych oraz gdzie mogą wystąpić bardzo wysokie lub niskie temperatury. Chodzi tutaj o hydrauliczne instalacje zasilające sprzęt ciężki, hydraulikę okrętową czy też urządzenia pracujące na zewnątrz hal łącznie z miejscami gdzie panuje klimat tropikalny. Ciecze tego typu cechują się przede wszystkim odpornością na ściskanie, neutralnością w stosunku do materiałów wykonania uszczelnień, ograniczoną skłonnością do tworzenia piany, a co najważniejsze, stabilnością parametrów nawet przy skrajnych warunkach otoczenia. Wbrew pozorom wybór oleju hydraulicznego do takich aplikacji nie może być przypadkowy. Przekłada się on chociażby na zapobieganie uszkodzeniom pomp, zatykanie filtrów czy zaklejanie zaworów.
Przemysł spożywczy
Specjalne ciecze hydrauliczne dobiera się z myślą o urządzeniach pracujących w przemyśle spożywczym. W takim przypadku olej musi spełniać odpowiednie wymagania wynikające z norm branżowych, co potwierdzają odpowiednie atesty, dopuszczenia i certyfikaty. Niejednokrotnie może dojść do tzw. incydentalnego kontaktu z produktami spożywczymi – np. w procesach produkcji napojów i żywności. Chodzi tutaj głównie o przemysł tłuszczowy, cukierniczy, warzywny, mięsny, farmaceutyczny czy kosmetyczny. W olejach tego typu wykorzystuje się odpowiednio dobrane oleje bazowe oraz szereg nietoksycznych dodatków uszlachetniających. Ciecze hydrauliczne stosowane w przemyśle spożywczym mają neutralny zapach.
Ciecze ogniotrwałe
Specjalne ciecze znajdują zastosowanie w urządzeniach i maszynach, gdzie mogą wystąpić materiały żarzące się oraz otwarty ogień. W substancjach tego typu istotną rolę odgrywają bazy w postaci estrów z wysokim punktem zapłonu i samozapłonu ze zdolnością do samogaszenia. Tak jak i w innych cieczach ważna jest ochrona przed korozją, tworzeniem szlamów i zużyciem – zapewniają to odpowiedniodobrane dodatki.
Górnictwo i przemysł wydobywczy
Specjalne ciecze hydrauliczne znajdują zastosowanie w górnictwie. Oleje tego typu bardzo często przybierają postać mikroemulsji. Woda stanowiąca połowę substancji powstającej z koncentratu powoduje, że substancja jest niepalna. Takimi olejami bardzo często są zalewane układy hydrauliczne obudów zmechanizowanych. Należy mieć na uwadze biodegradowalność i brak możliwości skażenia mikrobiologicznego nawet w przypadku przedostania się substancji do wód głębinowych.
Kluczowe miejsce zajmuje niskie stężenie eksploatacyjne, łatwe emulgowanie oraz stabilność parametrów. Oleje hydrauliczne przeznaczone do pracy w górnictwie powstają przy udziale olejów bazowych, które są głęboko parafinowane. Dodatki uszlachetniające obejmują przede wszystkim ZDDP (ditiofosforan cynku). Chroni on pracujące elementy przed zużyciem.Trzeba mieć również na uwadze cieczy w postaci ograniczonej zdolności do wchłaniania wody.
Podsumowanie
Instalacje hydrauliczne są nieodzownym elementem wielu fabryk. Chodzi tutaj przede wszystkim o aplikacje wymagające dużej siły. W typowym układzie hydraulicznym pracują wzajemnie połączone podzespoły. To właśnie ciecz hydrauliczna w takich systemach przekazuje energię lub sygnał sterowania. Instalacja hydrauliczna pracuje pod ciśnieniem w układzie zamkniętym.
W ramach podsumowania warto pamiętać o właściwym przechowywaniu cieczy. Szczegółowe informacje w tym zakresie podaje producent. Przede wszystkim olej musi być w zamkniętym pomieszczeniu a miejsce przechowywania nie powinno znajdować się blisko źródeł ciepła. Ponadto na takie, suche miejsce, nie mogą padać promienie słoneczne a dostęp wody należy ograniczyć
Źródło: Redakcja Portal Przemysłowy
Zdjęcia: www.pixabay.com