Dużo się mówi o koncepcji i wdrażaniu zasad zgodnych z Przemysłem 4.0. Czasem zamiennie używa się terminu Cyfryzacja lub Przemysł Przyszłości. Od czego zacząć, jakich narzędzi użyć, jak przygotować swoją organizację do przejścia „suchą nogą” przez nurt zmian na koniec jak zmierzyć czy nam się udało. Postaram się w tym krótkim artykule chociaż częściowo odpowiedzieć na powyższe pytania.

OD CZEGO ZACZĄĆ ?

Zaczynamy od ustalenia w jakim miejscu jesteśmy tu i teraz. Być może nawet o tym nie wiedząc (ufam, że jednak wiemy) mamy już wdrożone założenia czy to na poziomie produkcji, czy na poziomie komunikacji. DELab UW zaproponował narzędzie badające pozycję na drodze w kierunku funkcjonowania zgodnie z zasadami Przemysłu 4.0. Badaniu podlegają 4 kluczowe aspekty w jakach cyfryzacja powinna przebiegać. Są to; ORGANIZACJA, PROCESY, TECHNOLOGIE i DANE. Wynikiem jest określenie procentowe zaawansowania Przemysłu Przyszłości. Narzędzie oczywiście jest w fazie testów ale daje całkiem dobry pogląd na to od czego zacząć. Analiza wyników daje nam informację gdzie jest ten obszar, w którym jest najwięcej do zrobienia.

JAKICH NARZĘDZI UŻYĆ, JAK SIĘ PRZYGOTOWAĆ ?

Mając powyższe dane możemy planować gdzie i jakich narzędzi użyć aby rozpocząć proces cyfryzacji. Zaczynamy od miejsc, które są najdalej od koncepcji Przemysłu 4.0. Proponuję jako pierwszy wykonać audyt obszaru wskazanego przez ankietę. Dla przykładu. narzędzie wskazało, jako najsłabsze ogniwo, obszar PROCESY,czyli zasygnalizowało problem w zakresie planowania zasobów i procesów produkcyjnych, łańcucha dostaw, zarządzania cyklem życia produktu. W związku z tym audyt powinien objąć właśnie te obszary i dodatkowo zostać poszerzony także o procesy zachodzące w obszarze zarządzania. Te dwa elementy są ze sobą nierozerwalnie połączone. Na rynku jest wiele firm świadczących tego typu usługi.Taki audyt można wykonać samemu. Jest to też dobry start dla osoby czy zespołu Liderów Przemysłu 4.0. Celem powołania tego ciała jest koordynacja wszystkich działań związanych z cyfryzacją przedsiębiorstwa. Powinna to być osoba lub osoby mające po pierwsze podstawową wiedzę na temat samego przedsiębiorstwa a po drugie wiedzę ogólną w zakresie właśnie Przemysłu 4.0. Tutaj z pomocą przychodzą ośrodki akademickie prowadzące kursy i studia podyplomowe z obszaru Przemysłu Przyszłości. Warto jednak zwrócić uwagę na to, aby zakres wiadomości przekazywanych na takich prelekcjach obejmował wszystkie obszary P4.0 (9 lub 11 w zależności od metodologii) i skupiał się na use case lub warsztatach praktycznych.

Po audycie, na podstawie wniosków z niego wynikających, szukamy na rynku firm zajmujących się wdrażaniem innowacyjności w interesujących nasz obszarach. Kontynuując nasz przykład z zakresem PROCESOWYM, dobrym kierunkiem będzie wdrożenie którejś z metodologii LEAN. Czasem wystarczą same podstawy, a czasem trzeba zastanowić się nad przemodelowaniem procesów.

Przygotowanie firmy do cyfryzacji jest zadaniem trudnym i długotrwałym. Najważniejsza jest edukacja. Nie tylko „góry”, czyli kadry zarządzającej, ale przede wszystkim pracowników „na dole”. To od nich zależy czy sam proces się powiedzie i jak szybo uda się go skończyć. To oni są najważniejszym ogniwem we wprowadzaniu zmian. Od nich powinna płynąc informacja czy to co robimy ma sens i idzie we właściwym kierunku. Dlatego, też jednym z członków zespołu Liderów Przemysłu powinna być osoba wywodząca się z ekipy linii produkcyjnej, utrzymania ruchu, magazynu.

JAK ZMIERZYĆ CZY NAM SIĘ UDAŁO ?

Do tej pory jeszcze nie ma żadnej dobrej metodologii pomiaru wdrażanych zmian w obszarze cyfryzacji. Jednakże obserwacja wskaźników związanych z obszarami od jakich rozpoczęliśmy proces pozwoli na wnioski czy wynik jest pozytywny czy jednak musimy jeszcze coś zmienić. Odnosząc się do przykładu;zmiany w procesach związanych z produkcją (łańcuch dostaw, planowanie zasobów i produkcji) powinny mieć przełożenie na skrócenie czasu dostaw półproduktów na linię produkcyjną, zmniejszenie ilości pomyłek w wysyłkach towarów, zwiększenie efektywności samej produkcji (krótsze lub całkowicie wyeliminowanie przestojów), obniżenie kosztów związanych z samą produkcją.

PODSUMOWANIE

Podsumowując, najważniejsze w procesie dojścia do modelu firmy zgodniej z zasadami Przemysłu 4.0 jest edukacja,tak po stronie Zarządu, jak i szeregowych pracowników (tych drugich chyba bardziej). Kolejnym krokiem jest ustalenie gdzie jesteśmy – audyt, skorzystanie z narzędzi oferowanych np. przez DELab UW. Powołanie Lidera/Liderów Przemysłu 4.0. Analiza danych z audytów. Zaplanowanie kroków zmian począwszy od obszarów będących  najbardziej zaniedbanymi lub najważniejszymi dla firmy orazkontrola wskaźników z danego obszaru i komunikacja z ludźmi, których te zmiany dotyczą (słuchanie tego co mówią).

Ważna jest też świadomość tego, że cały proces jest długotrwały i wymaga cierpliwości. Całość procesu na pewno pochłonie określony koszt, jednak dobre zaplanowanie kolejnych etapów zmiany pozwoli tak sterować całym procesem, że wprowadzenie zmian w danym obszarze powinno przynieść albo zmniejszenie kosztów albo zwiększenie zysków. Niech zmiany zarabiają na kolejne zmiany.

Źródło: Dział Redakcji Portal Przemyslowy.pl
Zdjęcia: www.wvexecutive.com oraz  www.fieldengineer.com