Rozwój mocy produkcyjnych naszych przedsiębiorstw wymaga zwykle poniesienia odpowiednich nakładów inwestycyjnych – a w szczególności zakupu nowych maszyn i urządzeń. Zmienność parametrów zawartych w ofertach producentów może bardzo silnie zniekształcić nasze wrażenie dotyczące oferty w zestawieniu z urządzeniem rzeczywistym. Znacznej części niespodzianek można jednak uniknąć poprzez odpowiednie przygotowanie naszego zestawu wymagań!
Wstęp
Zakup maszyny produkcyjnej w wielu przedsiębiorstwach produkcyjnych jest dużym i ważnym przedsięwzięciem. Urządzenia technologiczne zostają z nami zwykle przez wiele lat. Przez cały okres eksploatacji oczekujemy od urządzeń niezawodności, odpowiedniej wydajności i jakości wytwarzanych produktów. W artykule zaprezentowałem krótki poradnik ukazujący w jaki sposób przygotować wymagania dla nowych maszyn i urządzeń, aby ich późniejsze użytkowanie było możliwie bezproblemowe.
Zacznij od wizji
Pierwszym podstawowym krokiem przy każdej inwestycji powinna być budowa wizji – należy odpowiedzieć sobie na pytania: co chcę na maszynie produkować? Jakie procesy chcę przeprowadzać? Jaka powinna być wydajność urządzenia w momencie instalacji? Jaka powinna być docelowa zdolność produkcyjna urządzenia? Jak długo chcę eksploatować urządzenie? Jakie są moje wymagania dotyczące obsługi (liczby operatorów)? Co ma mi dać wprowadzenie nowej maszyny? Jakie mają z tego płynąć korzyści?
Po uzyskaniu wizji możliwym jest dopiero zbudowanie strategii.
Wróć do projektu
Gdy określimy sobie co chcemy robić powinniśmy zastanowić się czy konstrukcja naszego wyrobu/produktu jest odpowiednia.
Wiedząc, że chcemy produkować określony produkt na nowej maszynie warto przeprowadzić tak zwany proces DFM – Design for Manufacturing. Wiele komponentów można przeprojektować w taki sposób, aby ich produkcja stała się dużo łatwiejszą dla maszyn i urządzeń. Gdy bazujemy na istniejącym procesie i detalu produkowanym manualnie – patrzymy na detal zupełnie inaczej niż wtedy gdy projektujemy go pod produkcję maszynową/automatyczną. Dodatkowo na tym etapie należy także zastanowić się nad możliwością unifikacji produkowanych detali.
Mając wynik re-designu należy sprawdzić na ile wpływa on na naszą wstępnie zdefiniowaną wizję.
Przygotuj listę preferowanych komponentów
Równolegle do procesu re-designu produktu możemy zacząć przygotowywać zunifikowaną listę wymagań dla producentów maszyn i urządzeń. Wymagania, które na takiej liście zamieścimy mogą mieć bardzo różnorodny charakter. Z pewnością warto jednak zaprezentować listę wymaganych przez nas norm i dyrektyw, z którymi zgodna musi być maszyna.
Na potrzeby optymalizacji magazynów utrzymania ruchu warto przygotować listę preferowanych komponentów dla maszyny. W tej sekcji warto wyspecyfikować preferowanych dostawców kluczowych podzespołów mechanicznych, elektrycznych, automatyki przemysłowej, pneumatycznych czy hydraulicznych.
W wytycznych należy także zawrzeć parametry kluczowych dla nas mediów dostarczanych do maszyny.
Przygotuj wymagania dotyczące dokumentacji
Wielu producentów dostarczając maszynę najchętniej dostarcza jedynie podstawowe, wymagane prawnie dokumenty. Jeśli wymagamy czegokolwiek więcej – należy takie wymaganie jasno zaprezentować.
W tej sekcji warto podkreślić potrzebę posiadania wszelkich programów wsadowych i parametrów urządzeń programowalnych (kopie programów PLC wraz z komentarzami, wersje źródłowe lub choćby instalacyjne specjalizowanych programów, listy parametrów dla napędów etc.), rysunki wykonawcze kluczowych części niehandlowych (wraz z parametrami materiałowymi), opis ewentualnych inferface’ów do urządzeń peryferyjnych etc. Posiadanie pełnej dokumentacji może nam umożliwić usunięcie dowolnej usterki urządzenia (lub znalezienie partnera, który w jej usunięci nam pomoże) nawet w sytuacji niedostępności wsparcia producenta.
Znajdź ekspertów
Znając wytyczne płynące z wcześniejszych kroków możemy rozpocząć przegląd rynku. Powinniśmy z jednej strony odszukać firmy wdrażające rozwiązania zbieżne z naszymi potrzebami i rozpocząć rozmowy i wizyty referencyjne, które pozwolą nam ocenić jakość produkowanych przez daną firmę maszyn. W czasie wizyt referencyjnych warto zwrócić uwagę czy eksploatowana maszyna nie budzi naszych podejrzeń – przykładowo widząc zdemontowane osłony możemy podejrzewać, że obsługa usunęła je ze względu na konieczność częstych interwencji w danym miejscu. Wybór firm, które nie mają nawet minimalnego doświadczenia przy proceach podobnych również nie jest zwykle najlepszym pomysłem.
Gdy jesteśmy przekonani, że dane firmy mogą dostarczyć nam urządzenia odpowiadające naszym standardom należy uzyskać wstępne informacje dotyczące oferty cenowej wraz ze wstępnym layoutem urządzenia.
Zastanów się nad lokalizacją
Wiele zakupywanych urządzeń ma znaczące gabaryty i wymaga określonego przygotowania miejsca (przygotowania posadzki, fundamentów, mediów, dylatacji itp.). Relokacja takich maszyn jest procesem kłopotliwym i kosztochłonnym (choć zwykle możliwym).
Posiadając wstępny layout warto zastanowić się w jakim miejscu naszej hali produkcyjnej ma powstać urządzenie. Należy przemyśleć wizję ze względu na działania logistyczne i procesowo-technologiczne oraz BHP. W otoczeniu maszyny warto zostawić też odpowiednia ilość miejsca dla wykonania ewentualnych prac serwisowych.
Zadbaj o wiedzę
Po pozytywnym zamknięciu wcześniejszych kroków i zakupieniu i zainstalowaniu maszyny należy zatroszczyć się o przekazanie odpowiedniej wiedzy własnemu zespołowi. Im wyższa wiedza i umiejętności operatorów i zespołu utrzymania ruchu tym mniejsze potencjalne problemy z maszyną w przyszłości. Zespół instalujący maszynę warto także wspomóc własnym personelem, który będzie mógł lepiej zrozumieć nową instalację.
Zakończenie
Zakup maszyny jest decyzją na lata. Im przygotujemy się do tego procesu tym mniej problemów czeka nas później na etapie eksploatacji urządzenia.
Autor: Maciej Gniadek, Redakcja InżynierUR.pl
